Czy się opłaci palić pelletem w kotłach retortowych?

Większą, porównywalną z węglem, wartość opałową mają bardzo ostatnio popularne pellety i brykiety, czyli sprasowane trociny i zrębki (pochodzące z odpadów) sprzedawane w postaci granulatu. W tym przypadku również musimy zadbać o miejsce do składowania opału. Do ogrzania domu o powierzchni około 100 m² potrzeba ich 3,5-5 t. Taki zapas zajmie 5-8 m³. Najmniej obsługi wymaga kocioł na pellety – musi być ładowany 1-2 razy w tygodniu. Do ogrzania domu jednorodzinnego potrzeba 3-5 ton pelletów rocznie.

Biorąc po rozwagę konieczność ogrzewania domu można rozważać zakup kotła na pellety (granulat wytwarzany z odpadów drzewnych). To paliwo łatwiejsze w transporcie, magazynowaniu i użyciu niż węgiel czy zwykłe drewno opałowe. Pellety spala się w kotłach ze specjalnymi palnikami i automatycznymi podajnikami paliwa. Są one nieco droższe od tych na węgiel, ale za to bardziej zautomatyzowane. Mają elektryczne zapalarki paliwa, systemy gaszenia płomienia i przepustnice powietrza sterowane automatycznie. Z pelletów powstaje niewiele popiołu, więc kocioł nie wymaga częstego czyszczenia, a odpowiednio duży zasobnik paliwa może sprawić, że nie trzeba go uzupełniać przez wiele dni. Korzystanie z kotła na pellety może być więc niemal tak wygodne jak z kotła na paliwo płynne.

Nowoczesne kotły retortowe na paliwa stałe należą obecnie do jednych z najbardziej ekonomicznych urządzeń wykorzystywanych do ogrzewania mieszkań. Istotnym udogodnieniem jest elektroniczne sterowanie procesu spalania oraz automatyczne podawanie paliwa do paleniska, które znacznie redukuje czynności obsługowe. Zapewne wielu ucieszy fakt, że uzupełnianie paliwa i usuwanie popiołu w tego typu kotłach przeprowadza się średnio raz na kilka dni. W przypadku wybranych modeli istnieje możliwość montażu programatora pokojowego z funkcją nastaw w cyklu tygodniowym, co zapewnia większy komfort oraz dodatkowe oszczędności dla domowników. Nowoczesna konstrukcja kotła wyposażona jest w podajnik ślimakowy i palnik retortowy co wymaga stosowania specjalnie konfekcjonowanego paliwa – najpopularniejszym jest węgiel o nazwie handlowej ekoret lub eko-groszek, lecz niektórzy producenci zapewniają, że w ich urządzeniach można spalać również pellety. Stosowanie pelletów w kotłach zaprogramowanych do spalania węgla jako paliwa podstawowego wiąże się zazwyczaj z potrzebą zmian nastaw sterownika elektronicznego. Tą czynność należy powierzyć przeszkolonemu serwisantowi.

Pellety znane u nas również pod angielską nazwą pellets to wysuszone, zmielone i następnie sprasowane pod wysokim ciśnieniem trociny, które pozyskiwane są z odpadów przemysłu drzewnego. Materiał użyty do ich produkcji jest całkowicie naturalny i nie zawiera żadnych domieszek substancji chemicznych. Gotowy produkt w postaci walcowatych granulek o przekroju 6-10 mm i długości 20-30 mm uważany jest za paliwo ekologiczne. Pellety są biomasą pochodzenia roślinnego, a więc przyjmuje się, że posiadają zerowy bilans emisji CO², ponieważ podczas ich spalania wydzielany jest dwutlenek węgla do atmosfery ale w ilościach nie większych niż rośliny pobrały podczas wzrostu. Warto dodać, że spalanie pelletu to znacznie mniejsza emisja lotnych związków siarki w porównaniu do węgla i produktów ropopochodnych. Kolejnym atutem na korzyść pelletu jest znikoma ilość wytworzonego popiołu, który dodatkowo może być wykorzystany jako pełnowartościowy nawóz mineralny. 

Pellety charakteryzują się odpornością na wilgoć oraz dobrymi właściwościami opałowymi, lecz nieco gorszymi niż węgiel. Wartość kaloryczna pellet wynosi średnio 18-19 GJ/tonę, podczas gdy dla węgla typu eko-groszek wynosi ona ok. 26 GJ/tonę. Z powyższych wyliczeń wynika, że eksploatacja kotłów retortowych w naszych warunkach jest najbardziej opłacalna przy stosowaniu węgla typu ekoret. Spalanie pellet może jednak stanowić atrakcyjną alternatywę dla ogrzewania elektrycznego, oleju opałowego, gazu ziemnego lub tradycyjnych kotłów węglowych.